1. Co to jest aFRR?
aFRR to automatyczna Rezerwa Przywracania Częstotliwości. To usługa, która stabilizuje częstotliwość sieci energetycznej po zakłóceniach, np. awarii elektrowni. Działa automatycznie i uruchamia się w ciągu kilku sekund od wykrycia problemu.
2. Dlaczego aFRR jest potrzebne?
aFRR zapobiega poważnym awariom i blackoutom. Stabilizuje system energetyczny w czasie rzeczywistym, szczególnie w sytuacjach, gdy energia z odnawialnych źródeł jest zmienna i trudna do przewidzenia.
3. Jak działa mechanizm aFRR?
Gdy częstotliwość w sieci odchyla się od wartości 50 Hz, system automatycznie wysyła sygnał do odpowiednich jednostek (np. elektrowni, magazynów energii, dużych odbiorców), które zwiększają produkcję lub zmniejszają pobór mocy. Cały proces jest w pełni zautomatyzowany.
4. Kto może uczestniczyć w rynku aFRR?
W rynku aFRR mogą brać udział:
- Elektrownie konwencjonalne i odnawialne
- Magazyny energii
- Duże zakłady przemysłowe, które mogą szybko zmieniać pobór mocy
- Agregatorzy usług elastyczności
5. Jakie są wymagania techniczne dla jednostek świadczących usługę aFRR?
Jednostka musi m.in.:
- Mieć możliwość automatycznego odbierania i realizowania sygnałów aktywacji
- Reagować w ciągu maksymalnie 30 sekund
- Utrzymać zadany poziom regulacji przez określony czas (zwykle do 15 minut)
- Spełniać wymagania systemowe Operatora Systemu Przesyłowego (OSP)
6. Jak szybko działa aFRR?
Czas rozpoczęcia reakcji od momentu otrzymania sygnału to maksymalnie 30 sekund. Pełne wdrożenie odpowiedzi (pełna moc) następuje najczęściej w ciągu 5–15 minut.
7. Czym różni się aFRR od FCR i mFRR?
- FCR (Primary Frequency Control) – natychmiastowa reakcja na zmiany częstotliwości (w ciągu kilku sekund), bez sygnału od operatora.
- aFRR – reakcja po sygnale od operatora, z regulacją mocy w czasie rzeczywistym.
- mFRR (Manual Frequency Restoration Reserve) – rezerwa manualna, aktywowana ręcznie przez operatora w sytuacjach krytycznych.
8. Czy uczestnictwo w rynku aFRR się opłaca?
Tak. Jednostki świadczące usługę aFRR otrzymują wynagrodzenie zarówno za gotowość do działania (tzw. moc rezerwy), jak i za rzeczywiste wykorzystanie w przypadku aktywacji. Może to być dodatkowe źródło przychodu dla firm.
9. Jakie technologie najlepiej nadają się do świadczenia aFRR?
Idealne do aFRR są:
- Magazyny energii – bardzo szybka reakcja
- Elektrownie gazowe – elastyczność
- Zakłady przemysłowe – zmniejszenie lub zwiększenie poboru mocy
- OZE z magazynami – stabilizacja produkcji
10. Czy wdrożenie aFRR wymaga dużych inwestycji?
To zależy. W przypadku istniejących jednostek często wystarczy modernizacja systemu sterowania i komunikacji. Budowa nowej infrastruktury, np. magazynu energii, to większa inwestycja, ale też większy potencjał przychodów.
11. Czy aFRR wspiera rozwój odnawialnych źródeł energii?
Tak. Dzięki aFRR możliwe jest bezpieczne wprowadzanie dużej ilości zmiennej energii z OZE do systemu elektroenergetycznego bez ryzyka destabilizacji sieci.
12. Jak zacząć udział w rynku aFRR?
Aby rozpocząć udział w rynku aFRR, należy:
- Przeprowadzić analizę techniczną swoich możliwości
- Zgłosić jednostkę do certyfikacji u Operatora Systemu Przesyłowego
- Spełnić wymagania techniczne i formalne
- Podpisać odpowiednie umowy
13. Czy DSR ma związek z aFRR?
Tak! Część usług aFRR może być realizowana poprzez mechanizmy DSR.
Tutaj dowiesz się więcej o DSR